पांडुरंगांची व्यंगचित्रे

महाराष्ट्राचे  आराध्यदैवत असलेल्या पांडुरंगाचे पंढरपूर हे ज्यांचे जन्मस्थान होते त्या, खऱ्या तर खूप मोठ्या, पण वादग्रस्त चित्रकाराला, म्हणजेच पैगंबरवासी मकबूल फिदा हुसेन ह्यांना  सर्वांच्या  भावना दुखावणारी  लक्ष्मी,सरस्वती आणि  भारतमातेची  नग्नचित्रे  काढल्याने ह्या देशातून परागंदा होऊन, लंडनला जाऊन अल्लाला प्यारे व्हावे लागले होते,त्या मुळे पांडुरंगांची व्यंगचित्रे असे वाचल्यावर आपल्या भुवया वर जाणे स्वाभाविक आहे.पण केवळ नाव साधर्म्या व्यतरिक्त ह्या पांडुरंगाचा नि आपल्या त्या पांडुरंगाचा काही एक संबंध नाही.उलट ह्या जेष्ठ कन्नड व्यंगचित्रकाराची मराठी वाचकांना माझ्या तर्फे थोडीशी तोंडओळख करून देण्याचा आणि आपल्या दिवाळीचा आनंद द्विगुणीत करून,ह्या महान व्यक्तिमत्वाला सलाम करण्याचा हा एक छोटासा प्रयत्न आहे. 

हे आहेत कर्नाटकातील बंगलोरचे जेष्ठ व्यंगचित्रकार श्री.बी.व्ही.पांडुरंगा राव.मध्यप्रदेशातील भिलाई स्टील प्लांट मधून जेष्ठ व्यवस्थापक म्हणून २००१ साली निवृत्त झाल्या नंतर हे बंगलोरला स्थाईक झाले आणि स्वतंत्र व्यंगचित्रकार म्हणून  त्यांचा ह्या क्षेत्रातील प्रवास अधिकच जोमाने सुरु झाला. ह्यांनी १९६५ साली अमेरिकेतल्या Cleveland मधील रे बर्न्स  ह्या कार्टुनिंग स्कूल मधून डिप्लोमा घेतला आहे.आजपर्यंत ह्यांची असंख्य व्यंगचित्रे कन्नड,हिंदी आणि इंग्रजी दैनिकातून नियमितपणे आणि इतर प्रकाशनां मधून प्रसिद्ध झाली आहेत,तसेच असंख्य व्यंगचित्रे आजवर आंतरराष्ट्रीय व्यंगचित्रांच्या उत्सवात,प्रदर्शनात प्रसिद्ध झाली असून २९ वेळा ती आंतरराष्ट्रीय व्यंगचित्रांच्या अल्बम मध्ये प्रसिद्ध केली गेली आहेत.एवढेच काय तर  त्यांनी  देशभरात आजवर ३७ वेळा त्यांच्या व्यंगचित्रांचा एकपात्री कार्यक्रम सादर केला आहे.त्याची नोंद २०१०-११ साली लिम्का बुक ऑफ रेकॉर्ड्स मध्ये आणि इंडिया बुक ऑफ रेकॉर्ड्स मध्ये राष्ट्रीय विक्रम म्हणून घेतली गेली आहे.सर्वात छोट्या आकाराच्या त्यांच्या फ्लिप बुक अँनिमेशनची, ह्या क्षेत्रातील "राष्ट्रीय विक्रम" म्हणून २०१०-११ साली नोंद सुद्धा आहे.ह्या क्षेत्रात येऊ इच्छिणाऱ्या तरुण,होतकरुंच्या साठी त्यांनी अनेक शिबिरांचे आजवर आयोजन केले आहे.  

त्यांनी कर्नाटक कार्टूनिस्ट असोसिएशनचे अध्यक्षपद भूषविण्या बरोबरच भिलाई स्टील प्लांट आणि मध्य प्रदेश विभागवार क्रिकेट सामन्यांमध्ये खेळाडू म्हणून  प्रतिनिधित्व केले आहे  आणि मध्य प्रदेश राज्यस्तरीय क्रिकेट मंडळाचे अधिकृत पंच (क्रिकेट अम्पायर) म्हणून देखील काम पहिले आहे.खेळातील त्यांचे प्राविण्य फक्त एवढ्यावरच थांबले नसून त्यांनी मध्य प्रदेश विभागवार बॅङमिंटन स्पर्धेत सुद्धा भाग घेतला आहे.अशा ह्या चतुरस्त्र व्यक्तिमत्वाची हि नुसती तोंड ओळख आहे कारण एखादी व्यक्ती किती ब्लॉग्ज सुरु ठेवू शकते,काढू शकते किंवा निदान त्याचा एक हिस्सा बनू शकते त्याचे हे गृहस्थ म्हणजे एक मासलेवाईक उदाहरण आहे.ह्यांचा प्रोफाईल बघितला असता हे गृहस्थ १-२ किंवा १०-२०नव्हे तब्बल ६२ ब्लॉग चालवतात/लिहितात /त्यांच्या व्यंगचित्रांनी रंगवतात हे बघितल्यावर आश्चर्य चकित होऊन आपोआपच तोंडात बोट जाते.

तर अशा ह्या अफलातून व्यंगचित्रकाराची काही व्यंगचित्रे मध्यंतरी माझ्या पाहण्यात आली नि त्या वरील "पांडुरंगा" ह्या त्यांच्या वैशिष्ट्यपूर्ण सहीने त्याचा मागोवा घेत गेलो असता ह्या अफलातून व्यक्तिमत्वाची ओळख झाली.खरेतर त्यांच्या व्यंगचित्रांना भाषेची गरजच नाही/नसते तरीही नेहमी प्रमाणे मी त्यातील काही व्यंगचित्रांचे माझ्या सवयीने  स्वैरानुवादाने मराठीकरण केले आहे.हि व्यंगचित्रे वाचकांचा या वेळच्या दिवाळीचा आनंद द्विगुणीत करतील ह्यात शंका नाही.चला तर मग ....... 

आणि हे श्री.बी.व्ही.पांडुरंगा राव. त्यांच्या राष्ट्रीय विक्रम म्हणून नोंद झालेल्या सर्वात छोट्या आकाराच्या फ्लिप बुक अँनिमेशन सोबत ..

हे पोस्ट म्हणजे दुसरे तिसरे काही नसून श्री.पांडुरंगा रावांच्या ६२ ब्लॉग पैकी काही ब्लॉगमधील, काही निवडक व्यंगचित्रांचे संकलन आहे.त्या मुळे मी श्री.बी.व्ही.पांडुरंगा रावांचे ह्या प्रसंगी आभार मानतो.ज्या कुणाला ह्या विषयात गती, रुची नि आवड असेल त्यांनी श्री.रावांच्या  http://www.paanducartoonist.blogspot.com/ ह्या ब्लॉगला एकवार अवश्य भेट द्यावी. धन्यवाद.